ARTVİN’in Yusufeli ilçesinde Çoruh Nehri üzerinde inşa edilen Yusufeli Barajı, 275 metre gövde yüksekliği ile Türkiye’nin en yüksek, dünyanın ise 5. en yüksek barajıdır. Suyun altında kalmaya sayılı günler kaldı. Baraj sularının 5 kilometreye kadar yaklaştığı ilçe merkezinde yıl sonuna kadar tamamlanması beklenen vatandaşların göçü de hız kazandı.
275 metre gövde yüksekliği ile Türkiye’nin en yüksek, dünyanın 5. en yüksek barajı olan Yusufeli Barajı ve Çoruh Nehri üzerinde projelendirilen ve temeli atılan hidroelektrik santralinin (HES) inşaatı 26 Şubat 2013 tarihinde tamamlanmıştır. 558 megavatlık kurulu gücüyle ülke ekonomisine 5 milyar lira katkı sağlayacak proje ile gövdesi dikey ve yatay düzlemlerde kavisli olarak tasarlanan dev gövdenin arkasında depolanan suyun potansiyel enerjisi enerjiye dönüştürülecek. yıllık ortalama 1 milyar 900 milyon kilovatsaat elektrik. 2,3 milyar metreküp su depolama hacmine sahip olan baraj, 29 Mayıs 2023 tarihinde elektrik üretmeye başlayacak. Baraj, Antalya gibi 2,5 nüfuslu Türkiye’nin 5. büyük ilinin ihtiyaç duyduğu elektriği üretebilecek. milyonun yanı sıra 750 bin yerli ve milli otomobil Toggs’a ihtiyaç var.
BARAJ SUYU İLÇEYE YAKLAŞIYOR
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla 22 Kasım’da düzenlenen törenle su tutmaya başlayan Yusufeli Barajı’nda yaklaşık 11 milyon metreküp su depolandı. Barajda su seviyesi 41 metreye ulaşırken yollar, köprüler ve araziler sular altında kalıyor. Baraj sularının her geçen gün yükselerek 5 kilometreye yaklaştığı ilçe merkezinde yıl sonuna kadar tamamlanması beklenen vatandaşların göçü hızlandı. İlçe merkezi ve köylerde 5 bin konut, 270 işyeri ve 9 bin 430 dönüm tarım arazisinin sular altında kalacağı bölgede, 24 milyon metreküp su ile elde edilen 153 hektarlık alana 3 etapta yeni yerleşim yerleri inşa edildi. kazı ve 11 milyon metreküp dolgu.
EŞYALARINI TOPLARLAR, BEKLERLER
Bir TIR’ın gidip diğerinin geldiği Yusufeli’ndeki evlerini tahliye edenler, yeni yerleşim alanına taşınıyor. Evlerin büyük bölümünün boşaltıldığı ilçede vatandaşlar, terk edilen evlerinden son eşyalarını tırlarla yeni yerleşim alanlarına taşıyor. İlçede son alışverişin yapıldığı esnaflar da yeni yerleşimdeki iş yerlerine taşınıyor. 152 yıllık tarihinde 7. kez taşınan ilçede bazı vatandaşlar anılarını geride bırakmanın üzüntüsünü yaşarken, bazıları da yeni yerleşim yerinde kurdukları düzene alışmaya çalışıyor.
‘4 KATLI BİNAYI GERİDE Mİ BIRAKIYORUZ?
İlçe merkezindeki 4 katlı binasından ayrılan Ahmet Ezci, ’40 yıldır buradayız; Üzgünüz, yeni yere alışmaya çalışıyoruz. Son kalan eşyaların bir kısmını yükledik, alıyoruz. Suyun altında bırakamayız, ne yapmalıyız? 4 katlı binayı geride bırakıyoruz. Yeni yeri güzel olsun, bakacağız, yaşayacağız ve göreceğiz. Sevinç var, hüzün var. Devlet ne derse, biz ona razıyız’ dedi. Şimdiki taşınmanın son olmasını dileyen Nizametin Yağcı, ‘Daha önce dedem ve babam taşınmıştı, şimdi biz de şanslıyız; Hareket ediyoruz. Umarım bu hamle güzellikle son bulur. Sular yakın, hüzün var doğal olarak, dedelerimizin, babalarımızın hikayeleri var, bizim de duygularımız var. Dert âdettir, halimiz var, Allah razı olsun’ dedi.
‘Üzüntü de var, memnuniyet de var’
Üniversite öğrencisi Mehmet Okan Avcıoğlu, ‘Üzüntü var ama memnuniyet de var. Yeni konutlar çok güzel. Bir alışma süreci var, atlattıktan sonra daha da keyifli olacağını düşünüyoruz.
Can Karaduman da ‘Biraz üzüldük; Gençlerimizin geçtiği sokakları sel basacağız. Yapabileceğimiz bir şey yok, yapmak zorundayız. Alışmak biraz zor olacak. Artık yeni yerimize alışacağız’ dedi.
YENİ YUSUFELİ YERLEŞİM BÖLGESİ
İlçe merkezi ve 7 köyün baraj suları altında kalacağı Yusufeli, Yansıtıcılar mevkiinde 24 milyon metreküp kazı ve 10 milyon metreküp dolgu ile oluşturulan 153 hektarlık alana yeni yerleşim alanları yapıldı. Devlet dairesi, karakol, jandarma, adliye, ilk ve ortaokul, lise, müftülük ve öğretmenevi gibi kamu binaları 3 bölgede 10 etapta inşa edildi. Dağ eteğinde oluşturulan yeni yerleşim birimlerinde 3 bin 205 konutun yanı sıra yerel mimaride iki katlı çağdaş konutlar yapıldı. Toplam 34 milyar liralık yatırım kapsamında 69,2 kilometresi tünel olmak üzere köprü ve viyadüklerden oluşan 110 kilometrelik yeni yol ağı oluşturuldu.
